Jeugdbeschermers zijn geen psychiaters. Maar wat zou dat handig geweest zijn! Bij 72% van de moeders en bij bijna de helft van de vaders binnen gezinnen met een ondertoezichtstelling bij DJGB is namelijk sprake van (vermoedens van) psychiatrische problematiek. En deze problematiek heeft vaak een grote impact op het opvoedgedrag van ouders.

Om deze gezinnen optimaal te helpen is psychiatrische expertise nodig. Om psychiatrische problematiek te herkennen en om een goede samenwerking met het gezin neer te zetten. Maar ook om er voor te zorgen dat gezinnen goed met de problematiek om leren gaan, zodat het gezin weer zonder de begeleiding van DJGB verder kan.

Jeugdbeschermers krijgen deze expertise echter niet vanuit hun opleiding mee. DJGB wil deze kennis binnenhalen door nauwer samen te werken met de GGZ. In de regio Alkmaar is DJGB in april dit jaar een pilot gestart met GGZ Noord-Holland Noord (GGZ NHN) om de onderlinge samenwerking te versterken. De pilot loopt een jaar en is gesubsidieerd door de regio Alkmaar. Vanwege de gezinsgerichte aanpak die hiermee gerealiseerd wordt sluit de pilot nauw aan op het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming dat is opgesteld in opdracht van de ministeries van VWS en J&V en de VNG.

Inzet Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige

Onderdeel van de pilot is dat een Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige (SPV-er) 16 uur per week aansluit bij twee teams van DJGB in Noord-Holland Noord. De SPV-er die deze bijzondere taak uitvoert is Ellie Apperloo. Ellie adviseert jeugd- en gezinsbeschermers binnen intern overleg over de casuïstiek van gezinnen. Ook gaat ze op indicatie mee naar gezinnen en/of overleggen met ketenpartners. Verder bellen Jeugd- en Gezinsbeschermers haar wanneer ze een vraag hebben over mogelijke psychiatrische problematiek binnen een gezin en kan ze met ouders in gesprek om hen indien nodig te motiveren voor hulpverlening. Ook zijn er leerbijeenkomsten waarin Ellie deskundigheid bevordering geeft over specifieke GGZ-problematiek.

We vroegen Ellie  naar haar eerste ervaringen de afgelopen maanden. Ellie: “Ik ben heel enthousiast, ik merk nu al dat onze samenwerking heel waardevol is. Ik hoor van Jeugd- en Gezinsbeschermers dat ik andere vragen stel dan zij vanuit mijn specifieke deskundigheid. Zo kan ik bijvoorbeeld beoordelen of een jongere met autisme die psychotisch dreigt te ontregelen in een instelling de juiste behandeling krijgt en kan ik aangeven wat risico’s zijn als deze jongen dit niet krijgt. Een ander voorbeeld van mijn inzet is de uitleg die ik aan ouders geef over de psychiatrische problematiek van hun kind en handvatten die ik geef voor hoe ze hier mee om kunnen gaan.

Ellie: “Ook stel ik signaleringsplannen op. Ik breng in kaart wat voortekenen/signalen zijn van een ontregeling (bijvoorbeeld psychoses, verslaving). Een ouder met deze problematiek kan een plan maken om hier op te acteren zodat het kind niet in een onveilige situatie terecht komt. Dankzij zo’n plan kan een ouder met ondersteuning uit het netwerk zelf voor het kind blijven zorgen. Ik kan een dergelijk plan in een paar dagen maken, terwijl een gangbaar traject maanden duurt door wachtlijsten. Voor het gezin betekent dit dat het kind veel sneller weer naar huis kan.”

Verdere kansen

De pilot loopt nog t/m maart volgend jaar. We vroegen Ellie waar er nog verdere kansen liggen in de samenwerking tussen DJGB en GGZ NHN. Ellie: “We moeten ook naar de samenwerking vanuit de GGZ naar jeugdbescherming kijken. Wanneer een GGZ-cliënt kinderen heeft, is het belangrijk dat wij verder kijken naar het gezin van de cliënt en inschatten of de psychiatrische problematiek mogelijk invloed heeft op de veiligheid van het kind. Als dat zo is, moeten we daar de juiste stappen in nemen.”

De aanleiding voor deze pilot wordt heel mooi geïllustreerd in deze video. Hierin interviewt journalist Margriet van der Linden Nikki en haar moeder met borderline syndroom over wat dit syndroom betekent voor hen.